Lotgevallen op eene reis van Friesland door Westfalen naar Hanau Potter 1816

voetnoot35 Potter, Lotgevallen op eene reis van Friesland [...] naar Hanau in september 1813. voetnoot36 Potter: Verhaal van het voorgevallenen in en bij Hanau, 55 ev. voetnoot37 Ibidem, 58. voetnoot38 Ibidem, 66. [pagina 203] [p. 203]

Potter, Hebelius

Rare travel book 1816 | Lotgevallen op eene reis van Friesland door Westfalen en het Waldeksche naar Hanau, in september 1813 door H. Potter, Amsterdam Saakes 1816, 8+141 pp. Original first edition.

Name: Rare travel book 1816 | Lotgevallen op eene reis van Friesland door Westfalen en het Waldeksche naar Hanau, in september 1813 door H. Potter, Amsterdam Saakes 1816, 8+141 pp. Original first edition.
SKU: BB110346
Availability: InStock

Modern later half linen binding in good condition. Interior with light frayed edges and an occasional brown spot, titlepage with light water damage on the top but overall in very good condition. With illustration on the titlepage of a German inn by D. Veelwaard after J. Smies with the text: Voor een varkenskot niet te goed.

A rare and intriguing early 19th century Dutch travelogue detailing the author’s journey from Friesland through Westphalia and the Waldeck region to Hanau (Germany, Hessen). This works offers valuable insights into the landscapes, customs, and social conditions of these regions in the post-Napoleonic era. The narrative combines elements of adventure, cultural commentary and geographic description, making it an important source for those interested in early 19th century European travel and regional history. Surviving copies of this work are scarce.

Hebelius (Haebele) Potter (1768-1824) was a Dutch reformed minister , in 1813 preacher in Hanau and made a journey with his two sons and a friend from Friesland to his residence in then German war zone.Het further served congregations in Peins (1793-1805), England, Amsterdam, Germany and the Dutch East Indies. He also wrote Lotgevallen en ontmoetingen op eene mislukte reize naar de Kaap de Goede Hoop. He passed away in 1824 in Surabaya.

[NL] In 1813 was Potter predikant te Hanau en maakte samen met twee zonen en een vriend de reis van Friesland naar zijn woonplaats door het toenmalige Duitse oorlogsgebied. In Nederland bezocht hij: Dokkum, Franeker, het eiland Texel, Harlingen, Kollum, Ruigezand, Eenrum, de Hoorn, Warfhuizen, Oldenhove, Noordhorn, Winschoten, Bourtange, Lingen en dan verder Duitsland in. Op de titelpagina een scène in een Duitse herberg, gegraveerd door D. Veelwaard naar J. Smies. Lit: Saalmink, p. 1525; Tiele 881. Dit boek werd geschreven nadat Napoleon zich in 1813 in de slag bij Hanau door de Beierse verdegingslinie heenbreekt, wat resulteerde in een gedeeltelijke vernietiging van deze stad. Napoleon trekt zich met zijn manschappen terug naar Frankrijk. Potter is uitermate bezorgd om zijn Duitse bezittingen, zijn huis met inboedel en de kerk in Hanau. Nauwegezet beschrijft hij de route en omwegen die ze moeten nemen om het oorlogsgeweld te vermijden. Hij besluit samen te reizen met een Nederlands officier die zich tegen wil en dank bij Napoleon moet melden in Duitsland. Onhandig, want onder dreiging van de (anti-Franse) kozakken kan je beter niet met een reisgenoot in Frans uniform kunt reizen. Maar hij overleeft de benarre avonturen onderweg. Zijn verslag van de razende vlucht naar huis geeft een goed beeld van de ontreddering in Duitsland tijdens Napoleons terugtocht. Hij eert in het boek de verdediger van Hanau tegen de Fransen, de Beierse graaf von Wrede met een titelvignet. Hij klimt met zijn kinderen op de toren om uitzicht op het slagveld te hebben.

Potter maakt als ooggetuige alle wisselende fasen van de strijd mee, zowel de intocht van de geallieerden, die proberen alles wat Frans is te vermoorden, als de intocht van de Fransen, die proberen alles wat geallieerd is te vermoorden. Hanau is duidelijk op de hand der geallieerden, en tijdens de adempauze van de gevechten worden de Oostenrijkers/Beiersen door de burgers van Hanau verzorgd. Potters eigen positie is niet ongevaarlijk, want hij heeft met ontzetting kennis genomen van het feit, dat in het naburige dorp Kesselstad zijn collega-dominee zeer te lijden heeft gehad: nadat diens woning was vernield, was deze collega naakt uitgekleed en onderworpen aan de brutaalste beschimpingen.Ga naar voetnoot38 Potter brengt de nacht biddend door. Er volgt een spoedige evacuatie, een vlucht en een nare ontmoeting met kozakken, maar daarna kan Potter naar zijn huis terug, dat wonder boven wonder gespaard is. Als een volwaardig ramptoerist wandelt Potter tenslotte door Hanau, voor zijn lezers alle verwoestingen opsommend. (Bron: De “vrijwillige” ballingschap van Hebelius Potter, Documentatieblad werkgroep achttiende eeuw 2006).

SKU: BB110346

€ 490,50 (€ 450,00 ex. btw)

In stock