Sententie by den Hove van Utrecht Adriaen Ram tot Schalckwijck 1651.

Berck, J. van, signatory

legal 1651 | Sententie by den Hove van Utrecht ghearresteert jegens Adriaen Ram tot Schalckwijck (…), Utrecht, A. van Paddenburgh, 1651.

Name: legal 1651 | Sententie by den Hove van Utrecht ghearresteert jegens Adriaen Ram tot Schalckwijck (...), Utrecht, A. van Paddenburgh, 1651.
SKU: ZZ90564
Price: 90.00 EUR
Availability: InStock

4°, 20 x 16 cm. No binding, 10 pp. With missing parts of the paper in the right top corner, further some folds and water damage. With coat of arms on titlepage. Ram had de toren van zijn Huis Schalkwijk ingericht tot RK kerk, een vont uit de gereformeerde kerk gehaald, banken getimmerd en er kerkdiensten laten houden, o.a. door Dirck van der Horst. Op 1 juni 1651 was de maarschalk van het Overkwartier met enkele assistenten langs gekomen, maar de kerkgangers hadden de brug opgehaald en stenen gegooid naar de bezoekers. Een dienaar van justitie was met een spies in het hoofd gestoken. Er volgden nog verdere rellen, o.a. betreffende een gefingeerd request en verordening op het laten haarscheren door een andere barbier dan die van Schalkwijk. Het Hof verordonneerde dat de toren moest worden afgebroken en dat de valbrug door een vaste brug moest worden vervangen. Ram werd uit zijn functies ontzet en voor tien jaar uit Utrecht verbannen.

Adriaen Ram (1599- 1663) is afkomstig uit een adellijke katholieke Utrechtse familie en wordt ambachtsheer van Tull en ’t Waal en Schalkwijk. Adriaen Ram heeft zoveel indruk gemaakt, dat in 1962 een straatnaam naar hem is genoemd: de Jhr Ramweg. Adriaen Ram is de zoon van Everard Ram en Beatrix Pieck. Het kasteel Schalkwijk koopt hij voor 10.000 Carolusguldens.
Rond die tijd heeft hij een relatie met Margaretha Pauw. Hij belooft met haar te trouwen en in 1635 krijgen ze samen een dochter. Deze dochter Beatrix Adriana trouwt later drie keer met een steenrijke man en weet in de geschiedenisboeken te eindigen als nummer 126 in de lijst met rijkste personen uit de Gouden Eeuw. Ondertussen heeft Adriaen Ram zijn oog laten vallen op een andere vrouw. Hij trouwt op 19 augustus 1638 met Margaretha van Isendoorn à Blois en krijgt 5 kinderen. Op 22 Mei 1640 koopt Adriaen Ram het stadskasteel Clarenburg in Utrecht, een van de oudste huizen van de stad. Hier wordt een schuilkerk ingericht, Maria Minor, voor de parochianen van de Buurkerk. Op 25 november 1647 verkoopt hij dit huis en een week later op 2 december 1647, koopt hij voor 19.500 Carolusguldens het gerecht Schalkwijk. Het gerecht Schalkwijk was op dat moment in handen van de 6-jarigeHeinrich Wolrad van Waldeck Eisenberg en zijn familie doet het gerecht Schalkwijk in de verkoop.

Adriaen Ram is fervent katholiek en moet zich dan ook snel thuis hebben gevoeld tussen de overwegend katholieke Schalkwijkse bevolking. In zijn kasteel opent hij ook een schuilkerk en vormt voor de naastgelegen protestantse kerk een geduchte concurrent. De dominee ziet dit met lede ogen aan en doet zijn beklag. Uiteindelijk grijpen de Staten van Utrecht in.

Na de bestorming van het kasteel op 1 juni 1651 worden Adriaen Ram en zijn vrouw gevangen genomen. Het verhoor duurt tot 25 juni. Ram wordt voor tien jaar verbannen en krijgt een boete. Ook moet hij de proceskosten en de doktersrekening van de gewonden bij de aanval betalen. De toren waar de kapel was moet worden afgebroken en de ophaalbrug moet worden vervangen door een vaste brug. Adriaen Ram vestigde zich in Vianen.

Een jaar later in 1652 wordt op de kale plek van de toren opnieuw gebouwd. Het Hof van Utrecht neemt daarop levenslang zijn heerlijke rechten van Schalkwijk af. Die worden dan waargenomen door de Staten van Utrecht. In 1658 wordt zijn ban opgeheven.

In de 19e eeuw wordt een van zijn nazaten de Vrouwe van Schalkwijk. Haar zoon is Cornelius Ludovicus de Wijkerslooth die de eerste bisschop van de noordelijke Nederlanden is. Deze geestelijke wordt in Schalkwijk is begraven. In Schalkwijk leeft Adriaen Ram nog voort als verdediger van het katholieke geloof, die zijn positie als gerechtsheer in de waagschaal stelde. Zo is er een weg naar hem genoemd en is de tuin van Jhr Ram in ere hersteld. Bron: Oud schalkwijk internetpagina’s.

SKU: ZZ90564

Knuttel 7077; Tiele 3941; G. Hilhorst, Het kerspel Schalkwijk, Arch. Aartsbisdom Utrecht XII 1-104.

€ 98,10 (€ 90,00 ex. btw)

In stock